ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ – ΨΗΦΙΣΜΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, Α.Π.Θ.
Τα μέλη της Συνέλευσης του Τμήματος εκφράζουν τη ρητή και έντονη διαφωνία του με το πνεύμα και τη σκοπιμότητα του υπό ψήφιση νομοσχεδίου «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου – Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων», διατάξεις του οποίου στοχεύουν στην εγκατάσταση και λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, με τη μορφή «Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης». Οι διατάξεις αυτές, εισάγουν αλλαγή παραδείγματος στην Ελληνική Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η Συνέλευση του Τμήματος εκφράζει σοβαρές αμφιβολίες για τη συνταγματικότητα αυτών των διατάξεων καθώς το άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπει «….H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Κράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους….». Επιπλέον, οι διατάξεις του νομοσχεδίου δεν παρέχουν επαρκείς εξασφαλίσεις για την αξιόπιστη ακαδημαϊκή λειτουργία των μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων.
Η Ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι το εγχείρημα των μη κρατικών Πανεπιστημίων δεν έχει κατά κανόνα επιτύχει. Στην πραγματικότητα έχει εκφυλισθεί σε Πανεπιστήμια χαμηλής ακαδημαϊκή αξίας, περιορισμένης επιστημονικής εμβέλειας και κύρους. Επίσης, το πετυχημένο παράδειγμα των μεγάλων Πανεπιστημίων των Η.Π.Α. δεν συνιστά, για τους γνωρίζοντες, αξιόπιστο επιχείρημα. Πανεπιστήμια αυτής της κλάσης δεν έχουν λόγο να έρθουν και να δημιουργήσουν παραρτήματα στη χώρα μας. Ωστόσο, είναι ευπρόσδεκτη η συνεργασία των Πανεπιστημίων αυτών με τα Ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια σε ακαδημαϊκό, εκπαιδευτικό και ερευνητικό επίπεδο.
Η ίδρυση στη χώρα μας περιορισμένου ακαδημαϊκού διαμετρήματος Ιδρυμάτων θα απορροφήσει πιθανότατα τη ζήτηση για σπουδές, σε ανάλογου επιπέδου Ιδρύματα της ευρύτερης περιοχής της χώρας μας και θα αποτελέσει διέξοδο για υποψηφίους που δεν επιτυγχάνουν τις βάσεις εισαγωγής σε Τμήματα υψηλής ζήτησης ή/και σε Τμήματα, κατά κύριο λόγο, της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια αυτά θα αντισταθμίσουν τις χαμηλές βαθμολογικές επιδόσεις και θα διασφαλίσουν την είσοδο τόσο σε σχολές υψηλής ζήτησης όσο και την παραμονή στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Προβλέπεται ότι οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές για τα Πανεπιστήμια της περιφέρειας, την αγορά εργασίας και μάλιστα σε ιδιαίτερα κορεσμένα επαγγέλματα, τις κοινωνικές ανισότητες και την κοινωνική κινητικότητα.
Η ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων αποτελεί πρόκληση για το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, το οποίο μπορεί να αντιμετωπίσει τον ακαδημαϊκό ανταγωνισμό, αλλά ταυτόχρονα ζητά και διεκδικεί: την ενίσχυση της αυτοδιοίκησης του, την άμεση και ουσιαστική ενίσχυση του με ανθρώπινο προσωπικό όλων των κατηγοριών (ΔΕΠ, ΕΔΙΠ, Τεχνικό και Διοικητικό Προσωπικό), την αύξηση του προϋπολογισμού για τις λειτουργικές/εκπαιδευτικές/ερευνητικές ανάγκες και την ενίσχυση της έρευνας, την κατασκευή νέων κτιρίων και την ανακαίνιση της κτιριακής υποδομής του, την ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας και των υποδομών της και την εξάλειψη της γραφειοκρατίας.
Το Τμήμα μας, παρά του ότι διαφωνεί με το εν λόγω νομοσχέδιο, προσπαθεί κάτω από αντίξοες συνθήκες να διασφαλίσει τη συνέχιση της εκπαιδευτικής και διοικητικής λειτουργίας του και να αποτρέψει την υποβάθμιση των σπουδών του, σύμφωνα με το Ν. 4957/2022 (άρθρο 67, παρ. 4) ότι «η εκπαιδευτική διαδικασία δύναται να διεξάγεται με τη χρήση μεθόδων σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, σε ανωτέρα βία ή έκτακτες συνθήκες, όπου δεν καθίσταται δυνατή η δια ζώσης διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ή η χρήση των υποδομών του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) για τη διεξαγωγή των εκπαιδευτικών, ερευνητικών και λοιπών δραστηριοτήτων του».